Over een kleine Vondelparktragedie

Onlangs is de vernieuwde Vondeltuin opgeleverd. Bij een grote brand in 2011 ging één van de karakteristieke huisjes daar verloren. Een kleine tragedie in het Vondelpark, een plek die niet onbekend is met tragische gebeurtenissen.

2011 is een roerig jaar voor het Vondelpark. In april mishandelen jongeren willekeurige parkbezoekers en raken daarna slaags met de politie. Een paar maanden later loopt een Turkse demonstratie tegen de Koerdische PKK uit de hand nadat de demonstranten door het Vondelpark richting Sloterkade trekken. Tussen die 2 gebeurtenissen in vliegt één van de karakteristieke huisjes van de Vondeltuin in brand en raakt onherstelbaar beschadigd. Op dat moment is restaurant De Vondeltuin erin gevestigd. Het gebouw stond ook wel bekend als het Snoephuisje.

De originele bouwtekeningen van de 2 huisjes bij de Vondeltuin, in 1929 opgeleverd door Baanders&Baanders Architecten, Herengracht 493. De gebroeders Herman en Jan Baanders ontwierpen ook het Blauwe Theehuis in het Vondelpark en het Amsterdams Lyceum aan het Valeriusplein. Bij de 2 huisjes in de Vondeltuin waren de broers geïnspireerd door de Indische Batak-stijl.

Vondelpark

Het Vondelpark ontstaat in 1864 als een aantal vermogende Amsterdamse particulieren het initiatief nemen voor de aanleg ervan. In 1865 wordt het eerste gedeelte van het park opgeleverd. In 1877 volgt het laatste gedeelte en krijgt het Vondelpark de vorm zoals wij die tegenwoordig kennen. Het park bevat in die eerste jaren fonteinen, kunstvoorwerpen en een stromende beek van de Stadhouderskade tot aan de Amstelveenseweg. De zandbak en speeltuin van de Vondeltuin verschijnen pas eind jaren ’20, als men besluit het park toegankelijker te maken voor alle Amsterdammers.

Eén van de eerste foto’s van het Vondelpark: zicht op het oude paviljoen, 1868. Tegenwoordig staat hier het Vondel CS.
In 1878 wordt het oude paviljoen afgebroken en begonnen met de bouw van het huidige Vondel CS. De Vondelkerk links stamt ook uit die tijd. Foto uit 1881.

Renovatie

Tot 1953 is het park particulier eigendom, daarna wordt het overgedragen aan de Gemeente Amsterdam. De gemeente besluit het park grootscheeps op te knappen. Tot dan toe is het speeltuintje met het Snoephuisje de enige speeltuin. Na 1953 komt daar verandering in. Het park krijgt meerdere speelplekken, een nieuw rosarium en een openluchttheater.

Ontwerp voor de speeltuin bij de Vondeltuin uit 1929, rechtsonder de ingang aan de Amstelveenseweg. Midden links het Snoephuisje. Later kwam men op het idee een identiek huisje recht er tegenover te plaatsen aan de Oranje Nassaulaan. Dit huisje staat er nog steeds.
Het Snoephuisje rond 1980.

Tragisch

Het Snoephuisje blijkt nogal brandgevaarlijk: tussen 1930 en 2011 breekt er zeker 4 keer brand uit, waarvan de laatste fataal is. De oorzaak is onduidelijk. Het Snoephuisje is onherstelbaar beschadigd en moet tegen de vlakte. Het is een kleine tragedie in het Vondelpark. Het park is ook het toneel van ernstiger voorvallen, zoals de vastgebonden dode man op het bankje in 2006 (bleek zelfmoord te zijn), de in het water drijvende dode Duitser in 2015 en de vermoorde eigenaar/bewoner van het Blauwe Theehuis in 1997. En de eerdergenoemde ongeregeldheden uit 2011.

Het AT5-nieuws van 26 april 2011: pand van de Vondeltuin afgebrand.

Heden

Inmiddels is de Vondeltuin volledig opgeknapt. Op de plek van het Snoephuisje is een gebouw gekomen dat volgens de circulaire methode is opgetrokken: geheel gebouwd uit hergebruikte materialen. Ook in de binnenkant van het gebouw is veel gewerkt met gebruikt hout. Zo komt het hout van de vloer uit een oude gymzaal. Uit het voormalige KPMG-gebouw zijn kabelgoten, toiletten en wasbakken, de groepenkasten, het schakelmateriaal voor de verlichting en de contactdozen hergebruikt. Na een kleine tragedie is het dus toch weer helemaal goed gekomen.

De vernieuwde Vondeltuin, met circulair gebouw op de plek waar het Snoephuisje stond.

Auteur: Frank van Vuuren

Communicatiemedewerker Gemeente Amsterdam

Geef een reactie

Ontdek meer van Over Amsterdam

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder